41. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

Αλέξανδρου Καλέμη

 Κατά την διάρκεια της δεκαετούς προέλασης του Μ. Αλεξάνδρου και της διάδοσης του Ελληνικού Πολιτισμού μέχρι τα βάθη της Ασίας, στην Ελλάδα επικρατούσε μία ήρεμη ατμόσφαιρα από πολιτικής απόψεως. Όλα έδειχναν την αποδοχή εκ μέρους των Ελλήνων της ηγεσίας των Μακεδόνων, οι οποίοι εκείνη την εποχή είχαν επικρατήσει από πάσης απόψεως. Και πράγματι οι κινήσεις του Φιλίππου και στη συνέχεια του Μ. Αλεξάνδρου ήταν ιδιαίτερα μελετημένες, αφού εκεί που έπρεπε επιβλήθηκαν δια των όπλων, αλλού πάλι δια της διπλωματίας και της πολιτικής, όπως συνέβη με την Εύβοια.

Σοφή επίσης ήταν η κίνησή τους να μην ασχοληθούν καθόλου με τους Σπαρτιάτες στους οποίους επέτρεψαν να ζουν στην ιδιότυπη απομόνωσή τους, ως ανεξάρτητοι μεν ακίνδυνοι δε, αφού η συμμετοχή τους σε συμμαχίες ήταν ανέκαθεν σχεδόν αδύνατη. Εκτός των άλλων, μία απόπειρα στρατιωτικής κατάληψης της Σπάρτης θα επέφερε εκατέρωθεν στρατιωτικές απώλειες χωρίς κανένα αντίκρισμα. 

 Χαρακτηριστική, της απομόνωσης των Σπαρτιατών από τους άλλους Έλληνες, ήταν η επιγραφή με την οποία ο Μ. Αλέξανδρος, συνόδευσε το δώρο των 300 περσικών πανοπλιών, που έστειλε ως αφιέρωμα στο ναό του Παρθενώνος. «Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων από των βαρβάρων των την Ασίαν κατοικούντων». Δηλαδή: «Αλέξανδρος γιος του Φιλίππου, και οι Έλληνες – πλην των Σπαρτιατών – από τους βαρβάρους που κατοικούν στην Ασία».

 Ο απρόβλεπτος θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου όμως, το 323 π.Χ. και η εξ αυτού δημιουργηθείσα αναστάτωση, αναζωπύρωσε κάποιους κρυφούς αθηναϊκούς πόθους ανάκτησης χαμένων μεγαλείων. Έτσι λοιπόν αμέσως μετά το θάνατο του μεγάλου στρατηλάτη, ξέσπασε αντιμακεδονική κρίση, που ξεκίνησε φυσικά από την Αθήνα. 

 Η κρίση αυτή εκτός των άλλων έγινε και η αιτία να πέσει στη δυσμένεια των Αθηναίων ο μεγάλος φιλόσοφος Αριστοτέλης, που από το 335 π.Χ. διηύθυνε στο Κλεινόν Άστυ την Περιπατητική Σχολή. Ο Αριστοτέλης εγκατέλειψε τη Σχολή και κατέφυγε στη Χαλκίδα, όπου βρισκόταν το σπίτι της μητέρας του Ηφαιστιάδας. Οι γονείς του Αριστοτέλη ανήκαν σε μεγάλες ιατρικές οικογένειες και από αυτούς κληρονόμησε το μεγάλο του πάθος για την εμπειρική έρευνα. 

Αριστοτέλης και Περιπατητική Σχολή.

  Ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος πέθανε στη Χαλκίδα ένα χρόνο μετά (322 π.Χ.) από στομαχική ασθένεια. Οι διαδόσεις περί αυτοκτονίας του στον Εύριπο, επειδή δεν μπορούσε να εξηγήσει το φαινόμενο της παλίρροιας, μάλλον δεν ευσταθούν. Ο θάνατος του Αριστοτέλη συνέπεσε χρονικά με το θάνατο ενός άλλου μεγάλου Ευβοέα επιστήμονα. Του γιατρού Διοκλή του Καρύστιου, ο οποίος εκτός από την Κάρυστο και την Αθήνα διέπρεψε δια της επιστήμης του και σε πολλά ακόμη μέρη της Ελλάδος, αποκαλούμενος μάλιστα «νεώτερος Ιπποκράτης». Μεγάλη εφεύρεση του Καρύστιου γιατρού, ήταν ο διόκλειος κυαθίσκος, ένα εργαλείο, που χρησίμευε για την εξαγωγή βελών από τα σώματα των πολεμιστών.

Η περίφημη οχύρωση της Χαλκίδας σε φωτογραφία του 1884.  

Κατά τη διάρκεια της αντιμακεδονικής κρίσης του 322 π.Χ., η Εύβοια σχεδόν ομόφωνα είχε ταχθεί στο πλευρό των Μακεδόνων. Σε αυτό φυσικά είχαν φροντίσει από πριν ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος, που είχαν εξαρχής διαβλέψει τα ποικίλα και μεγάλα πλεονεκτήματα της μεγαλονήσου. Βασικότερο πλεονέκτημα η στρατηγική θέση της Εύβοιας, που οι Μακεδόνες είχαν αξιοποιήσει με την κατασκευή των οχυρώσεων της Χαλκίδας. Εκτός αυτής όμως η Εύβοια, σύμφωνα με τους χρονικογράφους εκείνης της εποχής, ήταν πλουτοφόρος πηγή κτηνοτροφικών και γεωργικών προϊόντων. 

Μοναδική πανελληνίως, ήταν και η ναυπηγήσιμη ξυλεία, που προερχόταν από τα δάση της Βόρειας Εύβοιας, ενώ σπουδαία θεωρούνταν τα ποιοτικά κοιτάσματα χαλκού της Χαλκίδας, ιδανικά για την κατασκευή πολεμικών όπλων (ξιφών και σπαθιών) με σφυρηλασία. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να υπενθυμίσω ότι η ονομασία της Χαλκίδας έχει άμεση σχέση με την εξόρυξη του χαλκού. Σχετικές πληροφορίες για τα κοιτάσματα χαλκού της Χαλκίδας μας δίνουν τόσο ο Στράβων, όσο και ο Πλούταρχος. Τα κοιτάσματα αυτά είχαν εξαντληθεί κατά την εποχή του Στράβωνος ( 1^ος α. μ.Χ.), όπως μας πληροφορεί ο ίδιος. 

 Το περιεχόμενο του site αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία των Ευβοϊκών Εκδόσεων Κίνητρο, των διάφορων συντακτών των κειμένων και των κατόχων των φωτογραφιών. Οποιαδήποτε πληροφορία (κείμενο, εικόνες) περιέχεται στο site μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για προσωπική, μη εμπορική χρήση. Είναι παράνομη η αντιγραφή, αναπαραγωγή, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, μέρους ή του συνόλου των περιεχομένων του site χωρίς την προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση των Ευβοϊκών Εκδόσεων Κίνητρο.