48. ΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ Η ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ (208-200 π.Χ.)

 Αλέξανδρου Καλέμη

Μία δεκαετία πριν την εκπνοή του 3^ου αι. π.Χ. τα χτυπήματα εναντίον του μακεδονικού κράτους, είναι πολλά και από παντού προερχόμενα. Αιτωλοί, Λακεδαιμόνιοι και αρκετές ακόμη ελληνικές πόλεις, δυσαρεστημένες από την μακεδονική κυριαρχία, ενισχύουν τις επιθετικές βλέψεις των Ρωμαίων και γίνονται σύμμαχοί τους. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τον βασιλιά της Περγάμου, Άτταλο, ο οποίος είχε ιδιαίτερη προτίμηση στην Εύβοια, που εκείνη την εποχή εξακολουθούσε να βρίσκεται πιστά στο πλευρό των Μακεδόνων του Φιλίππου του Ε΄.

Το 208 π.Χ., πληροφορημένος ο Φίλιππος τις κινήσεις των εχθρών του εναντίον της Εύβοιας, ήρθε γρήγορα, επικεφαλής ισχυρών δυνάμεων, στην επί του Παγασητικού κόλπου, πόλη της Δημητριάδος. 

 Η πρώτη κίνηση των Ρωμαίων του Σουλπίκιου και του στόλου της Περγάμου, υπό τον ίδιο τον βασιλιά Άτταλο, ήταν να επιτεθούν αιφνιδιαστικά στην Ωρεό, την οποία κατέλαβαν άμεσα κατόπιν προδοτικής συμφωνίας που είχε κάνει μαζί τους η μακεδονική φρουρά της ευβοϊκής πόλης. Πιο συγκεκριμένα, ο διοικητής της φρουράς, Πλάτωρ είχε συμφωνήσει με τους πολιορκητές να αποχωρήσει ανενόχλητος στο εσωτερικό της Εύβοιας, αφήνοντας τους Ωρείτες και την πόλη τους στο έλεος των εχθρών τους.

Μετά από αυτό το δυσάρεστο γεγονός, ο Φίλιππος προσπάθησε να προλάβει τα χειρότερα, στέλνοντας τον στρατηγό Μένιππο με χίλιους πελταστές και πεντακόσιους Αγριάνες μισθοφόρους για την προστασία της Χαλκίδας. Στην Χαλκίδα εγκαταστάθηκε ο ίδιος ο Μένιππος.

Οι κινήσεις του Φιλίππου αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματικές, αφού ο Σουλπίκιος όχι μόνο απέτυχε να καταλάβει την Χαλκίδα, αλλά κινδύνεψε με καταστροφή, αφού το σχέδιο του Φιλίππου ήταν να τον προλάβει με τα πλοία του στον Εύριπο. Ο Σουλπίκιος, καταφέρνοντας να αποχωρήσει πολύ γρήγορα απέφυγε τα χειρότερα και ο Φίλιππος κατευθύνθηκε για να γιορτάσει με τους Χαλκιδέους. Τα σχέδια του όμως τα χάλασαν οι Σπαρτιάτες, που εν τω μεταξύ είχαν επιτεθεί σε συμμαχικές των Μακεδόνων πόλεις της Πελοποννήσου, αναγκάζοντάς τον να εκστρατεύσει μέχρι την Αρκαδία.

 Αφού τακτοποίησε και την αναστάτωση της Πελοποννήσου ο Φίλιππος κατέπλευσε και πάλι στον Ευβοϊκό. Πέρασε πρώτα από την Χαλκίδα, επαινώντας τους κατοίκους της για την φιλιά τους προς αυτόν και αμέσως κατευθύνθηκε προς την Ωρεό. Ανακατέλαβε εύκολα την πόλη και παρέδωσε την διοίκησή της στους ντόπιους. Εν τω μεταξύ ο Άτταλος είχε αποχωρήσει εσπευσμένα από την Ωρεό επειδή ο Προυσσίας, βασιλιάς της Βιθυνίας, είχε εισβάλει στο κράτος της Περγάμου.  

 Η προσωρινή αποτροπή των κατακτητικών σχεδίων της Ρώμης και της Περγάμου, είχε ως αποτέλεσμα μια στενότερη φιλική σχέση μεταξύ Μακεδόνων και Ευβοίας. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται από τα στοιχεία που έχουμε για τη ζωή στην Εύβοια κατά τη διετία 207-206 π.Χ. Σύμφωνα λοιπόν με μία επιγραφή, που βρέθηκε στη Μαγνησία της Μ. Ασίας, το 206 π.Χ. διοργανώθηκαν εκεί μετά από υπόδειξη του Φιλίππου, γιορτές και αγώνες για τα εγκαίνια του ναού της Λευκοφρυνής Αρτέμιδος. Στους αγώνες αυτούς έλαβαν μέρος και οι Δήμοι της Χαλκίδας, της Ερέτριας και της Ιστιαίας. Η επιγραφή αυτή μαζί με μία ακόμη που αναφέρεται στο ίδιο θέμα  (αρ. 47 και 48) βρίσκονται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο του Βερολίνου, στην αίθουσα των ευρημάτων από την ασιατική Μαγνησία.

Το τέλος όμως της μακεδονικής κυριαρχίας είχε φθάσει. Η περίοδος 205-171 π.Χ., που ακολούθησε, ονομάστηκε Β΄ Μακεδονικός πόλεμος και περιλαμβάνει μεταξύ των σημαντικών πολεμικών γεγονότων της, την κατάληψη της Εύβοιας από τους Ρωμαίους και την καταστροφή των πόλεων του Ωρεού, της Χαλκίδας και της Ερέτριας.

Η περίοδος άρχισε με μία σύγκρουση των δυνάμεων του Φιλίππου και των συμμαχικών δυνάμεων Περγάμου, Ρόδου και Αθήνας. Κατά τη σύγκρουση αυτή ένα μεγάλο απόσπασμα από τη φρουρά της Χαλκίδος είχε σπεύσει προς την Αθήνα, αποδυναμώνοντας έτσι την άμυνα της ευβοϊκής πρωτεύουσας. Όταν ο Ρωμαίος στρατηγός Γάιος Κλαύδιος Κέντων πληροφορήθηκε τα γεγονότα από εξόριστους ρωμαΐζοντες Χαλκιδείς, έπλευσε προς τη Χαλκίδα με ρωμαϊκό και ροδιακό στόλο, αιφνιδιάζοντας τις φρουρές της πόλης. Με ψηλές σκάλες οι επιτιθέμενοι κατέλαβαν τους πύργους σκοτώνοντας τους αιφνιδιασμένους λιγοστούς στρατιώτες (200 π.Χ.).

Η αρχή μιας νέας ιστορικής περιόδου για την Εύβοια είχε αρχίσει. Ήταν η εποχή που με τη βία γινόταν επαρχία της Μεγάλης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

  Το περιεχόμενο του site αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία των Ευβοϊκών Εκδόσεων Κίνητρο, των διάφορων συντακτών των κειμένων και των κατόχων των φωτογραφιών. Οποιαδήποτε πληροφορία (κείμενο, εικόνες) περιέχεται στο site μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για προσωπική, μη εμπορική χρήση. Είναι παράνομη η αντιγραφή, αναπαραγωγή, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, μέρους ή του συνόλου των περιεχομένων του site χωρίς την προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση των Ευβοϊκών Εκδόσεων Κίνητρο.