31. ΜΗΛΟ ΤΗΣ ΕΡΙΔΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΟΛΙΓΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ, Η ΕΥΒΟΙΑ

 Αλέξανδρου Καλέμη

Η αδιαμφισβήτητη πολιτική ικανότητα του Περικλή απέτρεψε την κατάρρευση των Δημοκρατικών και της ΑθηναϊκήςΣυμμαχίας το 446 π.Χ., που μεθοδικά είχε σχεδιαστεί από τους Σπαρτιάτες και τους ολιγαρχικούς φίλους τους. Σχετικά εύκολα αποκαταστάθηκε η Δημοκρατία στις ευβοϊκές πόλεις και στη συνέχεια επιχειρήθηκε γενική εκκαθάριση των ολιγαρχικών με εξορίες, ομηρίες, φυλακίσεις και αφαιρέσεις πολιτικών δικαιωμάτων. Την πιο αυστηρή τιμωρία, όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο, υπέστησαν οι κάτοικοι της Ιστιαίας με τον ομαδικό τους εξορισμό και την εγκατάστασή τους στη Θεσσαλία. 

Το συμπέρασμα που προσωπικά αποκόμισα από τις περιγραφές των αρχαίων χρονικογράφων είναι πως από την ευρύτερη περιοχή της Ιστιαίας (Βόρεια Εύβοια) εξορίστηκαν οι ολιγαρχικοί και οι φιλικά προσκείμενοι σ’ αυτούς. Οι 2.000 και πλέον Αθηναίοι κληρούχοι, που εγκαταστάθηκαν στην Ωρεό και στους οικισμούς της Ιστιαίας, αντικατέστησαν τους εξορισμένους, συνυπάρχοντας πλέον με τους δημοκρατικούς κατοίκους της Βόρειας Εύβοιας.

30. Η ΕΥΒΟΙΑ ΑΠΟΣΤΑΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ. ΒΑΡΙΑ ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΙΑΙΑΣ

Αλέξανδρου Καλέμη

 Είδαμε πως από το 472 π.Χ. μέχρι και το καλοκαίρι του 446 π.Χ. επικρατούσε μία σχετική ηρεμία στις 236 πόλεις μέλη της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Κατά την περίοδο αυτή και λίγο πριν τα γεγονότα που ακολούθησαν την αποστασία της Ιστιαίας από την Αθηναϊκή Συμμαχία, έχουμε αρκετές πληροφορίες τόσο για τις κοινωνικές συνθήκες, που επικρατούσαν εκείνη την περίοδο στην Εύβοια, όσο και για το υπάρχον μέχρι και σήμερα δίλλημα για τον αν Ωρεός και Ιστιαία ήταν μία πόλη με διαφορετικό όνομα ή δύο ξεχωριστές πόλεις.

29. ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΑΘΗΝΑΣ-ΚΑΡΥΣΤΟΥ

 Αλέξανδρου Καλέμη

Μετά τους Περσικούς Πολέμους, σταδιακά οι Αθηναίοι επιβάλουν την ηγεμονία τους στην ευρύτερη ελληνική επικράτεια εκείνης της εποχής. Όπως είδαμε, από το 472 π.Χ. και μετά, χρησιμοποιώντας άλλοτε βία και άλλοτε διπλωματία, οι Αθηναίοι προσπάθησαν να επιβληθούν, μέσω της Αθηναϊκής Συμμαχίας, των περισσότερων ελληνικών πόλεων και να καθιερώσουν τη Δημοκρατία ως το μόνο ορθό και προηγμένο πολιτικό σύστημα διοίκησης.

28. ΥΠΟΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΩΣ «ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΣ» ΚΑΡΥΣΤΙΝΟΙ ΚΑΙ ΣΚΥΡΙΑΝΟΙ

 Αλέξανδρου Καλέμη

  

Ήταν και παραμένει ανεπανάληπτο στην παγκόσμια ιστορία το κατόρθωμα των ελληνικών πόλεων (της πλειοψηφίας τους τουλάχιστον) να αποκρούσουν την εισβολή των πολυεθνικών δυνάμεων του Ξέρξη στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Η μεγάλη αυτή επιτυχία, που ήταν αποτέλεσμα μιας σπάνιας στιγμής ομόνοιας μεταξύ των ανέκαθεν σπαρασσομένων ελληνικών πόλεων, επέβαλε (πρόσκαιρα δυστυχώς) την ανάγκη δημιουργίας μιας Πανελλήνιας Συμμαχίας. Μιας συμμαχίας όμως που κράτησε μόνο ένα χρόνο μετά τους ελληνικούς θριάμβους στη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές. 

27. ΧΑΛΚΙΔΑ-ΕΡΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΥΡΑ ΣΤΟ ΠΑΝΘΕΟ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ. ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΥΣΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ

Αλέξανδρου Καλέμη

Παρά τις σημαντικές απώλειες, που ο περσικός στόλος είχε υποστεί στο Αρτεμίσιο, όπως μας λέγει ο Ηρόδοτος, έπλεε ανασυγκροτημένος προς το Φάληρο, αφού είχε αρκούντως συμπληρωθεί από τους «μυδήσαντες» Έλληνες, μεταξύ των οποίων ήταν και οι Καρύστιοι. Με μία συντονισμένη προσπάθεια αναπτέρωσης του ηθικού τους οι Πέρσες και οι σύμμαχοί τους κατευθύνθηκαν με τα καράβια τους μέσω του Ευβοϊκού προς τη Σαλαμίνα, όπου βρισκόταν ο ελληνικός στόλος έτοιμος για την τελική αναμέτρηση.

26. Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΑΡΤΕΜΙΣΙΟΥ - ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΠΕΡΣΩΝ ΣΕ ΙΣΤΙΑΙΑ

Αλέξανδρου Καλέμη

Ανεξάρτητα με την (δια χειρός Ηροδότου) προσπάθεια σπίλωσης του Θεμιστοκλή, η ηγεσία του ελληνικού στόλου αποφάσισε τελικά μέσα σε κλίμα διαφωνιών να αναμετρηθεί με τον περσικό στόλο στη θαλάσσια περιοχή του Αρτεμισίου. Η κατηγορία δωροδοκίας του Θεμιστοκλή από τους κατοίκους της Ιστιαίας ποτέ δεν αποδείχθηκε για να καταρριφθεί τεκμηριωμένα 4 αιώνες αργότερα από τον Πλούταρχο, ο οποίος με αυτό τον τρόπο αμφισβήτησε εμμέσως την ακρίβεια των ιστορικών πληροφοριών που μας έχει δώσει ο Ηρόδοτος.

25. Ο ΣΚΥΛΛΙΑΣ, Η ΤΡΙΚΥΜΙΑ ΚΑΙ Η ΔΩΡΟΔΟΚΙΑ ΤΟΥ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ

Αλέξανδρου Καλέμη

Με συμμάχους του όλες τις δυνατές για την εποχή συγκυρίες, ο Ξέρξης, το 480 π.Χ. ξεκινά μία, πρωτοφανή σε μέγεθος και δύναμη, εκστρατεία εναντίον της Ελλάδας, φιλοδοξώντας να πραγματοποιήσει τα όνειρα του πατέρα του. Οι σχεδιασμένες από την Ελληνική Συμμαχία, πρώτες πολεμικές αναμετρήσεις στις Θερμοπύλες και στο Αρτεμίσιο, φάνταζαν εκ πρώτης όψεως μία αστεία σχεδόν υπόθεση για τις άτρωτες, μέχρι τότε, χερσαίες και ναυτικές δυνάμεις του Ξέρξη. Δυνάμεις που χαρακτηρίζονταν ως πολυεθνικές, αφού ήταν ενισχυμένες από όλα τα κράτη μέλη της περσικής αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών ελληνικών πόλεων. Έχω προαναφέρει μάλιστα και το παράδειγμα της Καρύστου, που τάχθηκε ανεπιφύλακτα στο πλευρό των Περσών, προσφέροντάς τους πολεμικά πλοία και πολεμιστές, επειδή θεώρησε πως η μέχρι τότε καταπίεση, που υφίστατο από τους Αθηναίους, θα ήταν πολύ μικρότερη από αυτή των Περσών. Το γεγονός αυτό φυσικά, παράλληλα με τις υπόλοιπες φιλόδοξες βλέψεις των Καρύστιων, εξόργισαν ιδιαίτερα τους Αθηναίους.